Ropucha paskówka

łac: Bufo calamita
ang: Natterjack toad

Występowanie:
Ropucha paskówka zamieszkuje środkową wraz z zachodnią częścią Europy. Zasięgiem obejmuje cały Półwysep Iberyjski, Anglię i Irlandię, Francję, Szwajcarię, Holandię oraz Belgię, południową część Półwyspu Skandynawskiego oraz północno-zachodnią część Rosji. Nie występuje na Półwyspie Apenińskim. W Polsce występuje na terenie nizinnym całego kraju, ale niepospolicie.

Morfologia:
Jest najmniejszą ropuchą występującą na terenie naszego kraju. Jej wielkość nie przekracza 8cm ciała. Ogólnym pokrojem ciała przypomina ropuchę zieloną (Bufo viridis). Ciało ma smukłe ale krępe, szerokie i płaskie. Głowa jest spłaszczona i duża o bardzo szerokim i zaokrąglonym pysku. Tylne kończyny są krótkie, ich palce spięte są słabo rozwiniętą błoną pławną. Skóra ropuchy ziarnista, delikatna, wilgotna i cienka. Na jej powierzchni znajdują się liczne brązowo-rdzawe, płaskie brodawki. W tylnej części głowy, za oczami znajdują się duże gruczoły zauszne – parotydy, będące silnie rozwiniętymi gruczołami jadowymi. Strona grzbietowa w różnych odcieniach jasnego brązu i szarości. Na powierzchni całego ciała występują różnej wielkości, nieregularne, oliwkowo-zielone plamy, o rozmytych konturach. Wzdłuż grzbietu biegnie charakterystyczna kontrastowo biało-kremowa linia kręgowa. Brzuch jaśniejszy - biały, szarawy z nielicznymi, małymi, ciemniejszymi plamami. Dymorfizm płciowy słabo zaznaczony. Brak szaty godowej. Samiec mniejszy od samicy, posiada modzele godowe oraz pojedynczy worek rezonatorowy.

Środowisko życia i zimowanie:
W Polsce jest gatunkiem bardzo rzadkim, ściśle lądowym o aktywności zmierzchowo-nocnej. W ciągu dnia prowadzi skryty tryb życia, ukrywa się zagrzebana w ziemi, w norach czy kępach traw. Zamieszkuje obszary suche i nizinne, gdzie przeważają gleby lekkie, lessy o niewielkim stopniu porośnięcia, zwykle jest to skąpa roślinność trawiasta. Występuje również na polach uprawnych, łąkach i sadach. Spotykana jest także na nadmorskich wydmach. W sen zimowy zapada jesienią i budzi się wiosną. Zimuje wyłącznie w kryjówkach na lądzie, często głęboko zagrzebana w ziemi.

Rozmnażanie:
Przebieg godów i rozrodu niemal identyczny jak u ropuchy zielonej (Bufo viridis). Największa intensywność godów przypada na kwiecień. Odbywają się w stojących zbiornikach wodnych do których odbywają wędrówki z miejsc zimowisk. Są to zwykle płytkie, szybko nagrzewające się stawy, rowy melioracyjne, kałuże. Samce nawołują partnerki głośnym, melodyjnym odgłosem godowym. Po złączeniu się osobników w pary, samiec obejmuje samicę silnym uchwytem kończyn przednich, zwanym ampleksusem. Zapłodnienie jest zewnętrzne. Samica składa skrzek w postaci dwóch galaretowatych, około 2-metrowych sznurów. Przeobrażenie kijanek odbywa po około 2 miesiącach, zależnie od warunków atmosferycznych.

Zagrożenia:
Głównym zagrożeniem jest zanikanie i niszczenie naturalnych siedlisk, często w wyniku działalności człowieka. Jako siedlisko wybiera miejsca stosunkowo suche, nieprawidłowo prowadzona gospodarka melioracyjna może spowodować zalewanie ich środowiska życia. W czasie wędrówek ropuchy giną również pod kolami samochodów. Niekorzystne jest również stosowanie środków ochrony roślin, pestycydów. Innym typem zagrożenia są pasożyty oraz naturalni drapieżnicy. W sytuacjach zagrożenia lub wystraszenia drapieżnika, ropucha nadyma ciało i wydziela pieniący się jad (głównie z parotydów), odstraszający napastnika.

Ochrona:
Jest rzadko spotykanym gatunkiem, dlatego zaleca się obejmowanie ochroną miejsc jej występowania, oraz miejsc, gdzie odbywa gody. Wprowadzenie programu jej reintrodukcji, zachowywanie różnorodności terenu oraz poprawienie gospodarki melioracyjnej. Bardzo korzystne jest także tworzenie korytarzy ekologicznych - pozwalających na bezpieczną wędrówkę oraz kontaktowanie się osobników różnych populacj. Podejmowanie akcji naukowo – informacyjnych, ponieważ wśród nielicznej grupy społeczeństwa panuje jeszcze błędne przeświadczenie, że ropucha jest szkodnikiem. W Polsce ropucha paskówka podlega ścisłej ochronie gatunkowej