Najczęstsze błędy pielęgnacyjne w hodowli gadów

Metaboliczna choroba kości nie jest tak naprawdę jedną, a zbiorem kilku różnych chorób o różnych przyczynach, ale o podobnym przebiegu i objawach. U domowych gadów najczęstszą przyczyna MBD jest źle zbilansowana dieta, w szczególności niedobór wapnia w diecie i brak odpowiedniego dostępu do promieniowania UV B. W uproszczeniu – choroba ta polega na tym, iż kości nie są odpowiednio wysycone wapniem, przez co ich struktura zaczyna przypominać gąbkę i staje się podatna na wszelkiego rodzaju uszkodzenia. Pancerz żółwi z MBD ulega najróżniejszym deformacjom, kości kończyn legwanów zielonych ulegają złamaniom przy drobnych urazach, a kość gnykowa kameleonów, odpowiedzialna za „wyrzucanie” języka, traci swoje właściwości. Często powstałe w wyniku MBD deformacje są nieodwracalne, dlatego w tej chorobie zdecydowanie najważniejsze jest zapobieganie !

Pogryzienia przez owady lub gryzonie karmowe mogą być na tyle rozległe, ze zagrażają życiu zwierzęcia. Nigdy nie pozostawiajmy żywych zwierząt karmowych w terrarium bez nadzoru ! O ile w naturze szczur zdecydowanie wybierze ucieczkę przed wężem, to „przyparty do muru” w terrarium będzie zaciekle się bronił przed atakiem drapieżnika. Świerszcze, aktywne głównie nocą, pozostawione w terrarium mogą swoimi silnymi aparatami gębowymi zadać rozległe rany śpiącym jaszczurkom, szczególnie osobnikom młodym

Niedobory witaminy A są częstą przyczyną wizyt u lekarza weterynarii właścicieli domowych gadów, w szczególności żółwi wodno-lądowych. Żółwie często stają się osowiałe, tracą apetyt, pojawiają się u nich zaburzenia wylinki, obrzęk powiek czy zapalenie ucha środkowego. Główną przyczyna niedoborów witaminy A jest nieodpowiednia, źle zbilansowana i niedoborowa dieta. Pamiętać jednak należy, że nadmiar witamin, w tym witaminy A, jest równie niebezpieczny. Dlatego dodatki witaminowe należy stosować z rozwagą i po konsultacji z lekarzem weterynarii.

Nieodpowiednio zbilansowana dieta najczęściej prowadzi do nieprawidłowości w rozwoju pancerza i niewydolności nerek. Nadmiar białka względem innych elementów pokarmowych (głównie wapnia) prowadzi do bardzo szybkiego wzrostu tkanek miękkich, jednak kości (w tym tworzące pancerz) „nie nadążają” za resztą organizmu, prowadząc do deformacji, np. powstawania charakterystycznych „piramid”. Nadmiar i nieodpowiednia jakość białka są też przyczyną niewydolności nerek – białko o zbyt dużych cząsteczkach (np. w przypadku żółwi lądowych białko zwierzęce) dosłownie „zatyka” kanaliki nerek, niszcząc ich strukturę i uniemożliwiając prawidłowe funkcjonowanie.

Łukasz Skomorucha