Żywienie i pielęgnacja żółwi wodno-lądowych

Żółwie wodno-lądowe są dziś o wiele łatwiej dostępne i tańsze od swych lądowych kuzynów. Decydując się na zakup tych zwierząt, musimy zdawać sobie jednak sprawę, iż są to zwierzęta o stosunkowo dużych wymaganiach, zarówno „lokalowych” jak i higienicznych. Jeszcze kilka lat temu najpopularniejszym żółwiem wodno-lądowym był żółw czerwonolicy (Trachemys scripta elegans), obecnie w sklepach pojawiają się jego kuzyni: żółw żółtobrzuchy (T.s.scripta) i żółtolicy (T.s.trootsii) oraz bardziej „egzotyczne” gatunki, jak np. żółwie hełmiaste (Pelomedusidae).

Często w ofercie sklepów zoologicznych znajdują się osobniki bardzo młode, wielkością zbliżone do 5-złotowej monety. Niestety, zwierzęta te rosną stosunkowo szybko i zwykle już po roku „wyrastają” z pierwotnie zakupionego dla nich zbiornika. Pierwsze 3-5 lat życia żółwia to okres niezwykle intensywnego wzrostu, w którym zwierzę wielokrotnie zwiększa swoje „dziecięce” rozmiary. Dokonując zakupu, musimy brać pod uwagę docelowy rozmiar naszego pupila i być przygotowanym na zapewnienie mu odpowiednio dużego „dorosłego” zbiornika. Dla żółwi dorosłych, o długość pancerza sięgającej nawet 30 cm komfort lokalowy daje zbiornik o pojemności minimalnej około 600 litrów ! Akwaterrarium trzeba tak zaaranżować, aby znalazła się w nim odpowiednich rozmiarów część lądowa, na którą żółw bez większych trudności będzie w stanie się wdrapać i gdzie będzie zażywał „kąpieli słonecznych” pod lampą grzewczą i lampą emitującą promieniowanie UV B. Pamiętajmy, że temperatura wody dla osobników dorosłych powinna wynosić około 25-26°C, temperatura powietrza nad wodą – o 2-3°C więcej, a na „wyspie” – około 35°C.

Uświadomić należy sobie, że większość żółwi czerwonolicych to zwierzęta mocno zanieczyszczające wodę. Dlatego niezwykle istotny jest odpowiednio wydajny system filtracji. Najodpowiedniejsze są duże, zewnętrzne filtry kubełkowe, które zapewniają stały przepływ i filtrację wody w zbiorniku, minimalizując odkładanie się w nim zanieczyszczeń. Odpowiednia jakość wody jest niezwykle istotna w chowie żółwi wodnych. Wszelkie zanieczyszczenia predysponują bowiem naszych podopiecznych do wystąpienia u nich różnorakich chorób – skóry, oczu, przewodu pokarmowego i płuc. Brak higieny w zbiorniku może być także niebezpieczny dla opiekuna zwierzęcia, prowadząc do namnożenia się chorobotwórczych bakterii, np. z rodzaju Salmonella.

Bardzo istotne jest dobranie właściwej diety dla naszych podopiecznych. Niewłasciwa i niedoborowa dieta prowadzi do poważnych zaburzeń metabolicznych i chorób zagrażających bezpośrednio życiu zwierząt. Do konsekwencji niewłaściwej diety należą metaboliczna choroba kości, deformacje pancerza, trudności w znoszeniu jaj, podrażnienia wątroby i niewydolność nerek. Niezwykle istotne jest to, aby żółwie otrzymywały z pokarmem odpowiednia ilość wapnia ! Zapewniamy im to poprzez urozmaiconą karmę, zawierającą „całe” (z kręgosłupem i kośćmi) ryby i ślimaki z muszlami. Niedoborom witaminowym zapobiega dodatek do diety różnych roślin, zarówno wodnych, jak i podawanych dodatkowo liści roślin typowo lądowych. Pamiętajmy, że młode żółwie są dużo bardziej „mięsożerne” niż osobniki dorosłe – ich dieta w znacznie większym procencie składać się będzie z pokarmu pochodzenia zwierzęcego. Nie podawajmy mięsa zwierząt stałocieplnych – ssaków i ptaków, gdyż tego typu monodieta znacznie obciąża wątrobę i nerki. Unikajmy też gotowych „granulatów dla żółwi”, gdyż z reguły są to karmy niewłaściwie zbilansowane.

Wszystkie wątpliwości i pytania najlepiej skonsultować z lekarzem weterynarii zajmującym się medycyną zwierząt egzotycznych. Pomoże on w ustaleniu właściwej dla danego gatunku diety, skompletowaniu niezbędnego sprzętu do terrarium, przebada zwierzę. Pamiętajmy również, że 3-4 razy w roku konieczne jest wykonywanie kontrolnych badań parazytologicznych kału, szczególnie u osobników żywionych żywym pokarmem, aby nie doprowadzić do nadmiernego namnożenia pasożytów w przewodzie pokarmowym naszych podopiecznych.

Standardowa dieta dla popularnych żółwi wodno-lądowych

Łukasz Skomorucha